اتصالات سیاه یکی از انواع تجهیزات لوله کشی است که معمولا در کنار لوله های مشکی در صنایع مختلف خصوصا گازرسانی مورد استفاده قرار می گیرد. این اتصالات یک لوله را به لوله دیگر وصل می کنند تا جریان لوله کشی را تا اندازه دلخواه امتداد دهند. برخی از این اتصالات همچنین در تغییر دادن جریان سیستم لوله کشی نقش زیادی دارند.
این قطعات بسته به محل مورد استفاده در اشکال، سایزها و وزن های مختلف تولید می شوند. ناگفته نماند که اتصالات مشکی یا سیاه به دلیل رنگ خود در برابر اکسید شدن تا حدودی ایمن هستند. به همین علت در کاربری های مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. این نوع اتصالات بر اساس استانداردهای ASME B16.9، ASTM A234 و ASME B16.49 ساخته می شوند.
لوله سیاه به نوعی از سازه های فولادی گفته می شود که روکش سیاهی دارند. اتصالات سیاه هم دقیقا همین حالت را دارند و به راحتی از سایر اتصالات از جمله اتصالات گالوانیزه، اتصالات برنجی، اتصالات مسی و چدنی قابل تشخیص هستند.
این اتصالات به دلیل اینکه از فلز ساخته شده اند، مقاومت خوبی در برابر فشار و تغییرات آب و هوایی دارند. اگرچه نباید از آن ها در محیط های مرطوب و روباز استفاده کرد، زیرا پس از گذشت مدتی احتمال زنگ زدگی آن ها وجود دارد.
اتصالات سیاه که به طور خاص برای انتقال نفت و گاز مورد استفاده قرار می گیرند به دو شکل دنده ای و درزدار تولید می شوند. اتصالات درزدار یا جوشی به قطعاتی گفته می شود که جای خط جوشکاری چه به صورت آشکار و چه به شکل محو شده روی آن ها وجود دارد.
اتصالات جوشی سیاه انواع گوناگونی دارند. هر یک از این اتصالات برای بخش خاصی از لوله کشی مورد استفاده قرار می گیرند. برخی از این قطعات همانطور که گفتیم منجر به تغییر مسیر لوله کشی می شوند و تعدادی دیگر در انشعاب گیری، بستن و مسدود کردن انتهای لوله مورد استفاده قرار می گیرند. اجازه دهید در ادامه به معرفی هر یک از این اتصالات سیاه و کاربرد آن ها بپردازیم.
از اتصالات سیاه درزدار به دلیل وجود خط جوش باید در مکان هایی استفاده شود که فشار زیادی وجود ندارد.
اتصالات زانویی در دو زاویه ۴۵ و ۹۰ درجه تولید می شوند. این اتصالات برای تغییر جهت لوله کشی به اندازه درجه خود در جهتی خاص مورد استفاده قرار می گیرند. برای اینکه بتوان اتصالات سیاه زانویی را تولید کرد، از لوله های درزدار استفاده می شود.
نحوه ساخت زانو درزدار به این شکل است که لوله های فلزی را در معرض گرمای زیاد قرار می دهند و بعد از داغ شدن به حد کافی با استفاده از تجهیزات لازم آن را به اندازه زاویه مد نظر خم می کنند. این مدل اتصال برای لوله های با سایز مختلف تولید می شوند. اتصالات زانویی سیاه از رایج ترین قطعات لوله کشی محسوب می شوند.
سه راهی سیاه فولادی از جمله اتصالاتی است که کار انشعاب گیری لوله در جهات مختلف را بر عهده دارد. این نوع اتصال در دو حالت مساوی و غیرمساوی ساخته می شود. در اتصال سه راهی مساوی باید سه نوع لوله با قطر هم اندازه به سه راه متصل شوند.
اما در سه راه نامساوی می توان از لوله اصلی به گونه ای از آن انشعاب گرفت که دو لوله با سایز ناهمسان به آن متصل شوند. سه راهی ها هم مانند زانویی ها از جمله قطعات پرکاربرد در انواع لوله کشی محسوب می شوند.
از دیگر اتصالات سیاه درزدار می توانیم به تبدیل فولادی اشاره کنیم. این قطعه هم در نوع خود بسیار پر استفاده است و از آن زمانی استفاده می شود که قرار است دو لوله با سایزهای متفاوت و قطرهای کوچک و بزرگ را به یکدیگر متصل کرد.
علاوه بر این اتصالات قطعات دیگری از جمله کپ درزدار، سردنده درزدار و بوشن درزدار نیز تولید می شوند که هر کدام به ترتیب برای مسدود کردن انتهای لوله، دنده دار کردن لوله و اتصال دو خط لوله دنده ای و جوشی یا اتصال دو لوله به هم استفاده می شود.
تعیین قیمت اتصالات سیاه درزدار با توجه به فاکتورهای مختلف مشخص می شود و نمی توان یک محدوده قیمت مشخص را بیان کرد. علت این مسئله نوع محصول، کیفیت مواد مصرفی، کشور و برند سازنده، درصد خلوص مواد فولادی مورد استفاده، نوع جوشکاری و هزینه حمل و نقل است که همگی در تعیین قیمت تاثیرگذار خواهند بود.
از اتصالات سیاه درزدار به دلیل وجود خط جوش باید در مکان هایی استفاده شود که فشار زیادی وجود ندارد، زیرا احتمال شکستگی لوله در چنین شرایطی بالا خواهد بود. از ویژگی های برتر این نوع اتصال می توان به سرعت بالای انجام کار در آن ها اشاره کرد.
اتصالات جوشی معمولا قسمتی از لوله هستند که به وسیله روش های خاص به آن ها شکل مورد نظر را می دهند تا به اتصالات تبدیل شوند.
اتصالات جوشی درزدار سایز بزرگ را در بسیاری از موارد به روش ریختگی می سازند. روش ریختگی بدین صورت است که کربن استیل، استنلس استیل و یا هر نوع آلیاژهای فولادی را به صورت مذاب درآورده و در دو قالب که هر یک به شکل یک نیمه اتصالات است می ریزند.
پس از اینکه استیل مذاب سرد شده و به شکل قالب در آمد، آن ها را به وسیله قوس الکتریکی به یکدیگر متصل می کنند.
اتصالاتی که به روش ریختگی ساخته می شوند، به دلیل دارا بودن دو درز جوشی دارای مقاومت کمتری در برابر خوردگی و حرارت هستند؛ از این جهت در سیستم هایی که سیال با خورندگی و یا دمای بالا جریان دارد، از این نوع اتصالات استفاده نمیشود.
برای ساخت مرغوب ترین نوع اتصالات جوشی از آلیاژ فولاد و مقدار زیادی کربن استفاده میشود.
روی سطح اتصالات درزدار همانطور که از نام آن نیز مشخص است جای درز و جوش وجود دارد. برای ساخت این اتصالات دو طرف قطعه یک اتصال به صورت جداگانه ساخته میشود. سپس این دو قطعه روی یکدیگر قرار میگیرند و کناره های کار به وسیله جوش به هم متصل میشود.
در بسیاری از موارد نیز برای ساخت اتصالات درزجوش از لوله های درزدار استفاده میشود؛ به طوری که این لولهها با قرار گرفتن در دمای بالا به شکل دلخواه حالت میگیرند و سپس در همان حالت ثابت میشوند.
هر چقدر میزان خلوص فولاد در ساخت اتصالات جوشی درزدار بیشتر باشد اتصالات مرغوب تر هستند. از طرف دیگر برند محصول و همچنین رعایت استانداردهای معتبر میتواند روی کیفیت این اتصالات تاثیر بگذارد.
برای ساخت مرغوب ترین نوع اتصالات جوشی از آلیاژ فولاد و مقدار زیادی کربن استفاده میشود.
هر چقدر میزان خلوص فولاد در ساخت اتصالات جوشی درزدار بیشتر باشد اتصالات مرغوب تر هستند.
اتصالات درزجوش باید طبق استاندارد ASME B16.9 ساخته شود و استاندارد متریال ساخت این اتصالات جوشی باید طبق استاندارد ASTM A234 تولید شود.
جزئیات نامگذاری این اتصالات نیز باید طبق استاندارد ASME B16.49 انجام شود.
اتصالات سیاه درزدار انواع متفاوتی دارند و هر کدام از آنها برای هدفی خاص در سیستم لوله کشی مورد استفاده قرار میگیرند. برخی از انواع اتصالات جوشی درزدار برای تغییر مسیر لوله مورد استفاده قرار میگیرند و برخی دیگر برای ایجاد چند انشعاب روی یک لوله و یا مسدود کردن مسیر لوله کاربرد دارند.
اتصالات جوشی درزدار انواع متفاوتی دارند و نوع، کاربرد، جنس اتصالات و کیفیت ساخت آنها میتواند روی قیمت آنها تاثیر بگذارد.
شرکت خدماتی ایران دمیر از دو دهه پیش فعالیت خود را با فروش لوله های آتشخوار و ورق های آتشخوار شروع کرد، و با کسب دانش و تجربه توانستیم فعالیت های خود را گسترش دهیم .
آدرس: تهران، بازار آهن (شادآباد)، بهاران 2، بلوک 17 پلاک 175
تمامی حقوق برای شرکت خدماتی ایران دمیر محفوظ است.